Puppy Behavior

เมื่อลค.มาปรึกษาพฤติกรรมลูกสุนัขบางแก้ว
เคสนี้คือทุกครั้งที่เห็นลูกสุนัขบางแก้วไปแทะขาโต๊ะ ก็จะกำมือให้ลูกสุนัขบางแก้วกัดแทน

‪“ถ้าผมไม่ให้มันกัดมือผม มันก็จะไปกัดขาโต๊ะ จะให้ผมทำยังไง”
– เจ้าของลูกสุนัขบางแก้วได้กล่าวไว้‬

มองเผินๆ อาจดูว่าเป็นเรื่องตลก ที่คนเราจะยอมเจ็บตัว เพื่อรักษาสิ่งของต่างๆ เอาไว้ หากแต่ลองคิดในอีกมุม #การกระทำใดๆล้วนมีเหตุผล ขาโต๊ะอาจมีมูลค่ามาก ทำจากไม้สักทองพิเศษ หรือหากไม่เช่นนั้น ก็อาจเป็นโต๊ะที่ใช้งานสืบทอดกันมาหลายรุ่น มีมูลค่าทางด้านจิตใจ ก็เป็นได้ ซึ่งไม่ว่าเหตุผลจะเป็นเช่นไร บางครั้งเราก็ควรปล่อยไว้แบบนั้น ดังคำกล่าวจากสหายท่านนึงที่ว่า “คำตอบอยู่ที่เขา.. เราไม่ต้องเอามา”

วกเข้าวิชาการกันหน่อย
พฤติกรรมลูกสุนัข “ปกติ” เรามักจะเจอสิ่งเหล่านี้

Mouthing and Chewing
Jumping
Tugging Games

Mouthing and Chewing
พฤติกรรมที่ลูกสุนัขเอาปากมาชน งับเบาๆ ไปจนถึงการกัด จะว่าไปก็เป็นพฤติกรรมอันเนื่องมาจากการดูดนมตั้งแต่แรกเกิดนั่นเอง คล้ายกับเด็กเล็กที่เราเห็นเป็นเด็กติดดูดจุกนมหรือดูดนิ้ว แม้จะไม่ได้ดูดนมจากขวดแล้วก็ตาม เมื่อลูกสุนัขหย่านมแล้ว และเริ่มมีพฤติกรรมกัด ก็ได้เวลาที่จะเริ่มสอน ไม่เช่นนั้นก็อาจจะกลายเป็นพฤติกรรมที่แก้ไขได้ยากเมื่อโตขึ้น

วิธีสอนอาจเริ่มด้วยการหาอะไรให้กัดแทน เช่น ของเล่น หรือกระดูกปลอม ถ้าลูกสุนัขยังคงมากัดมือเรา แทนที่จะไปสนใจของเล่น หรือกระดูกปลอม ให้เพิ่มการตำหนิเข้าไป เช่นการดุเสียงดัง การจ้องตาแล้วดุ หรือการเพิกเฉยไม่สนใจไปเลย ทำบ่อยๆ จนกลายเป็นการเรียนรู้ แต่ถ้าหากลูกสุนัขเข้าใจ หันไปงับของเล่น แทนที่จะงับมือเรา อันนี้ก็ควรให้รางวัลด้วยนะครับ ไม่ว่าจะเป็นการลูบหัวเบาๆ ตบที่ไหล่เบาๆ หรือให้ขนม/อาหารเป็นรางวัล ก็ว่ากันไป

** แต่จำไว้นะครับ ว่าห้ามยอมให้กัด แบบยื่นมือไปให้กัด โดยเด็ดขาด **

Jumping
พฤติกรรมที่ลูกสุนัขวิ่งมากระโดดใส่ อันนี้หลายคนเอาเรื่อง “ขนาดตัว” เข้ามาเกี่ยวข้อง บอกว่าตัวใหญ่ควรสอน ตัวเล็กไม่เป็นไร แต่ผมขอบอกเลยว่าพฤติกรรมนี้ ควรจะได้รับการแก้ไขไม่ว่าสุนัขจะตัวเล็กหรือตัวใหญ่ครับ ในแง่ของสรีระ การที่สุนัขกระโดดหรือยืนสองขาบ่อยๆ อาจทำให้มีข้อและกระดูกมีปัญหาครับ ซึ่งคงต้องระมัดระวังในหลายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงเรื่องข้อกระดูก ไม่ว่าจะเป็น pomeranian, yorkshire terrier, poodle, chihuahua, corgi, rottweiler หรือ german shepherd หรือสุนัขที่มีขนาดน้ำหนักตัวเกินมาตรฐานสายพันธุ์นั้นๆ

วิธีสอนดูเหมือนจะไม่ยาก แต่ต้องใช้เวลาครับ คือทุกครั้งที่สุนัขกระโดดใส่ ให้เราก้าวถอยหลังครับ อย่าจับสองขาหน้ากอดตอบโดยเด็ดขาด ก้าวถอยหลังโดยที่ไม่จับตัวสุนัข แล้วทำการเพิกเฉย จนกว่าสุนัขจะยืน 4 ขา ถึงจะก้าวเข้าไปลูบหัว หรือกอดได้

!! ข้อห้าม !!
สำหรับการปรับแก้ไขพฤติกรรม Mouthing and Chewing และ Jumping
นั่นคือ “ห้ามยกมือตี” โดยเด็ดขาดครับ เพราะจะทำให้สุนัขเกิดพฤติกรรมเหล่านี้แทน

– พฤติกรรมกลัวมือ (ต่อไปก็จะใช้คำสั่งมืออะไรไม่ได้อีก ไม่ว่าจะเป็นคำสั่งง่ายๆ เช่นการขอมือ)
– พฤติกรรมหลีกเลี่ยง ไม่เข้าใกล้ เพราะกลัวโดนตี (เพราะสุนัขเข้าใจว่าพฤติกรรมดังกล่าว เป็นพฤติกรรมพื้นฐาน ตัวเองไม่ได้ทำผิด แต่ถูกตี จึงไม่เข้าใจการลงโทษนี้)
– พฤติกรรมตอบโต้ไปยังเจ้าของ รวมถึงคนอื่นๆ ในครอบครัว (action=reaction กฏพื้นฐาน ใช้ได้กับพฤติกรรมเช่นเดียวกัน)
– พฤติกรรมเข้าใจผิด คิดว่าการยกมือ (ขึ้นตี) เป็นการเชิญชวนให้แสดงพฤติกรรมเหล่านี้ (อันนี้แทนที่จะแก้พฤติกรรมได้ กลับกลายเป็นการสนับสนุนไปเสียครับ)

Tugging Games
พฤติกรรมที่ลูกสุนัขยื้อแย่งสิ่งของ อันนี้เป็นพฤติกรรมปกติทีลูกสุนัขจะหวงของ หรือคิดว่าเล่นกับเจ้าของ (คล้ายชักกะเย่อ) ปัญหาของพฤติกรรมนี้อยู่ที่วิธีและรูปแบบในการเล่นครับ ยิ่งมีสมาชิกหลายคนในบ้าน แต่ละคนมีวิธีการเล่นกับลูกสุนัขแตกต่างกัน ทำให้ลูกสุนัขเกิดความสับสนว่าอันนี้คือชวนเล่น เวลาเราถือของในมือ ลูกสุนัขก็จะพุ่งเข้ามาเอาของในมือเราทุกครั้ง วิธีการสอน ต้องเริ่มจากการทำความเข้าใจกับทุกคนในบ้านก่อนแล้วค่อยๆ สอนว่ารูปแบบไหนคือเล่นได้ รูปแบบไหนคือห้ามมาเอาของจากมือ

ปัญหาพฤติกรรม แก้ไม่ยาก หากทุกฝ่ายร่วมมือกัน อย่างไรก็ดี การฝึกสอนตั้งแต่ยังเล็กๆ ย่อมดีกว่าเกิดเป็นพฤติกรรมการเรียนรู้ ซึ่งแก้ไขได้ลำบาก